Lachen met ‘humaniteit’ in Dostojewski’s Rusland
Ivan Ilyich Pralinsky is staatsraad in het tsaristische Rusland van midden de 19de eeuw. Het land is in feite een klassenmaatschappij met een grote kloof tussen de intelligentia en de bevolking. Pralinsky is bezeten van de nieuwe ideeën in verband met ‘humaniteit’ in het ‘liberale Rusland’. Hij wil de kloof tussen de standen verkleinen en vindt dat de bevoorrechte zich tussen het gewone volk moet kunnen begeven om aan te tonen dat iedereen gelijk is en de een zich niet beter hoeft te voelen dan de ander.
“Het ogenblik is gekomen. Wij zijn te ver achter gebleven en volgens mijn mening is de humaniteit een eerste voorwaarde, de humaniteit bij de behandeling daar ondergeschikten, want mijn moet niet vergeten, dat ook zij mensen zijn! De humaniteit zal overal redding brengen…” (blz. 14)
Na een uitgelopen drankpartij met wee collega’s wandelt hij wat aangeschoten toevallig voorbij het huis van een ondergeschikte die zijn bruiloft viert. Hij vindt de tijd rijp om zijn idealen in de praktijk uit te testen en beslist in een impuls om onaangekondigd de bruiloft te bezoeken waar hij hoopt met open armen ontvangen te worden. Een en ander loopt evenwel niet zoals verhoopt en heeft desastreuze gevolgen voor zowel de staatsraad als zijn ondergeschikte.
Eens schitterende humoristische satire op de Russische samenleving en het paternalistisch gedrag van de elite tegenover de lagere klasse. Met een knipoog naar Monty Python. Er bestaat een verfilming van deze novelle. Jammer genoeg enkel in het Russisch.
